Udało się. Przebrnęłam jako tako przez te zmiany. Zmian jest sporo, a sposób ich opisania wymaga ciągłego sprawdzania kontekstu w zmienianych ustawach. Także głównie skupiłam się tutaj jednak na zmianach, które w jakiś sposób dotyczą psychologów oraz badań psychologicznych czy lekarskich. Oczywiście mogłam coś pominąć, za co z góry przepraszam.
Jak wiecie zmiany dotyczą w szczególności szkolenia osób zamierzających wykonywać lub wykonujących przewóz drogowy na stanowisku kierowcy, nadzoru nad ośrodkami szkolenia oraz dostosowania obiegu dokumentów i danych o prowadzonych szkoleniach do wymagań określonych w dyrektywie 2006/126/WE. Ustawa wprowadza także cyfryzację obiegu dokumentów w procesie kształcenia kierowców zawodowych. Cyfryzacja ma też wyeliminować docelowo papierowe orzeczenia lekarskie i psychologiczne na rzecz wpisu elektronicznego.
Co się zmienia?
- Rozszerzył się katalog osób zwolnionych z wymagań dotyczących posiadania orzeczenia psychologicznego, lekarskiego, szkolenia okresowego/kwalifikacji o kierowcę pojazdu: – poddawanego testom drogowym do celów rozwoju technicznego przez producentów, instytuty badawcze, uczelnie lub Sieć Badawczą Łukasiewicz oraz testom drogowym do celów naprawy lub konserwacji, lub pojazdu nowego albo odremontowanego, który nie został jeszcze wprowadzony do użytku (zmodyfikowano nieco treść), – do kierowania którym jest wymagane prawo jazdy kategorii D lub D1 i który jest prowadzony bez pasażerów przez personel obsługi technicznej do lub z centrum obsługi technicznej, znajdującego się w pobliżu najbliższej bazy eksploatacyjnej, z której korzysta przewoźnik, pod warunkiem że prowadzenie pojazdu nie jest głównym zajęciem kierowcy, – wykorzystywanego do niehandlowego przewozu drogowego osób lub rzeczy (nieco inaczej ujęty przewóz na tzw. potrzeby własne), – wykorzystywanego na obszarach wiejskich w ramach własnej działalności gospodarczej kierowcy, który nie oferuje usług przewozowych, a przewóz ma charakter sporadyczny i nie wpływa na bezpieczeństwo ruchu drogowego, – który jest wykorzystywany lub wynajęty bez kierowcy przez przedsiębiorstwo rolnicze, ogrodnicze, leśne, gospodarstwo rolne lub rybackie do przewozu rzeczy w ramach własnej działalności gospodarczej, chyba że prowadzenie pojazdu stanowi część głównego zajęcia kierowcy lub kierowanie pojazdem przekracza odległość 100 km od siedziby przedsiębiorstwa lub gospodarstwa.”
- Ustawa zezwala na zatrudnienie kierowcy, który ukończył 21 lat w przypadku kierowcy prowadzącego pojazd samochodowy, dla którego wymagane jest posiadanie prawa jazdy kategorii: D lub D+E, o ile przewóz wykonywany jest na liniach regularnych, których trasa nie przekracza 50 km i o ile kierowca uzyskał odpowiednią kwalifikację wstępną przyśpieszoną (dotychczas zapis dotyczył kat. D1 i D1+E).
- Dla osób, które uzyskały kwalifikację wstępną przyśpieszoną, określoną w przepisach rozdziału 7a ustawy o transporcie drogowym, minimalny wiek do kierowania pojazdami określonymi w prawie jazdy kategorii D i D+E wynosi 21 lat. (zmiana z dniem 5.12.2021).
- Tworzy się profil kierowcy zawodowego (data wejścia zmiany: 6.04.2022) – należy przez to rozumieć zestaw danych identyfikujących i opisujących osobę oraz kartę kwalifikacji kierowcy, który ubiega się o wpis w prawie jazdy kodu 95, wydanie świadectwa kwalifikacji zawodowej i karty kwalifikacji kierowcy, zawierający informację o wykonaniu badań lekarskich i psychologicznych, utworzony, udostępniany, aktualizowany i archiwizowany w systemie teleinformatycznym. Karta kwalifikacji kierowcy ma pozwolić na łatwiejsze zatrudnienie kierowcy zawodowego z kraju trzeciego.
- Ma istnieć wymiana informacji o wydanych, cofniętych lub unieważnionych świadectwach kwalifikacji (data zmiany: 6.04.2022) (ustawa wprowadza możliwość cofnięcia świadectwa kwalifikacji zawodowej).
- Informacje o zdanym lub niezdanym teście kwalifikacyjnym będzie trafiała do CEPiK-u, zmiana ta wejdzie, gdy minister właściwy do spraw informatyzacji wyda komunikat określający termin wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających wprowadzanie, przekazywanie, gromadzenie i udostępnianie z centralnej ewidencji kierowców danych dotyczących nabywania uprawnień przez kierowców zawodowych.
- Uproszczone zostaną zasady przeprowadzania testu kwalifikacyjnego, a ich przeprowadzanie przeniesione będzie do wojewódzkich ośrodków ruchu drogowego.
- Znosi się obowiązek wykonywania badań psychologicznych i lekarskich przed dniem wydania świadectwa kwalifikacji (pierwsze badanie) lub w terminie właściwym do ukończenia szkolenia, nie później niż do dnia wydania świadectwa (zmiana od 5.12.2021). Czyli termin wykonania badań lekarskich i psychologicznych będzie niezależny od daty wydawania świadectw kwalifikacji.
- Za równo uprawniony psycholog, jak i lekarz, po przeprowadzeniu badania będzie wydawał osobie badanej orzeczenie, a także przekazywał do centralnej ewidencji kierowców dane osoby, której wydał to orzeczenie. Zmiany te wejdą w życie z dniem określonym przez ministra właściwego do spraw informatyzacji, który określi termin wdrożenia rozwiązań technicznych umożliwiających wprowadzanie, przekazywanie, gromadzenie i udostępnianie z centralnej ewidencji kierowców danych o lekarzach i psychologach oraz wydawanych przez nich orzeczeniach lekarskich i psychologicznych.
- Badanie lekarskie w związku z kierowaniem pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu będzie odbywało się bez skierowania, na wniosek osoby badanej. Badania lekarskie z zakresu ubiegania się o przywrócenie uprawnienia do kierowania pojazdem cofniętego ze względu na stan zdrowia; kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu oraz dla osób posiadających prawo jazdy lub pozwolenie na kierowanie tramwajem, jeżeli istnieją uzasadnione i poważne zastrzeżenia co do stanu jej zdrowia odbywać się mogą tylko i wyłącznie w wojewódzkich ośrodkach medycyny pracy. (zmiana od 5.12.2021)
- Starosta będzie wysyłał informację o obowiązku poddania się odpowiednio badaniom lekarskim, badaniom psychologicznym lub o obowiązku ukończenia odpowiednich kursów reedukacyjnych. Czyli prawdopodobnie nie będą wystawiane klasyczne decyzje o skierowaniu na badania psychologiczne. Przynajmniej ja tak rozumiem ten zapis. W art. 99 ustawy o kierujących pojazdami wypada zapis o tym, że Starosta wydaje decyzję administracyjną o skierowaniu kierowcy na badania psychologiczne, a w dodanym art. 98a pojawia się zapis o wysyłaniu informacji.
Myślę, że to najważniejsze punkty. Jest też sporo zmian co do szkoleń dla kierowców, e-learningu, wymagań dla OSK. Zainteresowanych odsyłam do pliku źródłowego. Tak czy siak odsyłam Was do tej ustawy. Jest dostępna tutaj. Podpowiem Wam dla ułatwienia, że na portalach prawniczych typu lexlege można łatwo podejrzeć zmiany, przy zmienianych artykułach jest czerwony dzwoneczek, po najechaniu na niego ukazuje nam się data wejścia zmiany i treść zmienianego artykułu.
Życzę Wam wytrwałości w podróży przez te meandry prawniczego żargonu.
