JACY Z NAS KIEROWCY?

16 grudnia 2017
przez Magdalena Wit-Wesolowska

Witajcie!

Dzisiaj w okresie przedświątecznym znowu trochę psychologii transportowej na wesoło. Chciałabym razem z Wami zastanowić się, jakimi kierowcami jesteśmy. Pamiętacie, kiedyś popełniłam już dwa wpisy o typologii kierowców. Mogliście tam zapoznać się z różnymi typologiami czy to kierowców czy emocji, które targają nami gdy prowadzimy pojazd. Dziś chciałabym trochę nawiązać do tego tematu. Pamiętacie typologię zaproponowaną przez Andrzeja Markowskiego? Nie? Wyróżnia on:

KIEROWCĘ Z SYNDROMEM MAD MAXA, czyli tego który chce za wszelką cenę pokazać „kto na drodze rządzi”

KIEROWCĘ Z SYNDROMEM WYCHOWAWCY, który wychowuje innych na drodze;

KIEROWCĘ Z SYNDROMEM SŁODKIEJ IDIOTKI, którego interesuje tylko jego własna wygoda, cała reszta świata musi się po prostu dopasować;

KIEROWCĘ ODREAGOWUJĄCEGO LĘKI, który jest często defensywny, ale i agresywnym uczestnikiem ruchu drogowego;

KIEROWCĘ ASERTYWNEGO, który jest roztropny i uprzejmy, ideał nad ideałami.

TNS OBOP zapytał polskich kierowców, jak postrzegają samych siebie. Respondentom została przedstawiona lista cech, które mogą charakteryzować kierowców. Zadanie badanych kierowców polegało na określeniu, w jakim stopniu dana cecha do nich pasuje. Dacie wiarę, że 80-90% polskich kierowców uważa się za jeżdżących rozważnie. Ale, żeby tego było mało to także za kierowców kulturalnych, jeżdżących pewnie i zdecydowanie, dobrze znających przepisy ruchu drogowego. Cud, miód, malina. Sami kierowcy asertywni. Ale, żeby nie było, aż tak różowo to z badań przeprowadzonych przez Ośrodek Badań Opinii Publicznej na zlecenie Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, dotyczących agresji i kultury na drodze, wynika, że: blisko 80% kierowców spotyka się przynajmniej raz w tygodniu z agresją ze strony innych kierujących. A wiecie, co jest w tym w tym wszystkim najlepsze? Że jedynie co 10 kierowca przyznaje się do zachowań ryzykownych czy agresywnych na drodze. Co złego to nie ja, prawda?

A to mi przypomniało od razu o takim zjawisku jak umiejscowienie kontroli. To czy jesteśmy osobami o wewnętrznym czy zewnętrznym umiejscowieniu poczucia kontroli zależy od tego, co według nas samych ma wpływ na nasze życie. Czy jesteśmy kowalami własnego losu i bierzemy odpowiedzialność za sukcesy i porażki, czy upatrujemy przyczyn naszych działań w jakiś zewnętrznych czynnikach typu los, przeznaczenie, Bóg, nieświadomość, choroba, szczęście itd.

Pomyślmy…Zdarza nam się stłuczka. Jesteśmy sprawcami tego zdarzenia, ponieważ:

1. zbyt późno nacisnęliśmy pedał hamulca, bo byliśmy rozkojarzeni

czy

2. mamy pecha, padał deszcz, było ślisko i zdenerwował nas szef (gdyby na nas nie nakrzyczał to ta stłuczka nie miałaby miejsca).

Czujecie tę różnicę?
Podobny mechanizm pojawia się gdy podajemy przyczynę naszych sukcesów i niepowodzeń. Dla przykładu:

Zdany egzamin na prawo jazdy – bo jestem najlepszym kierowcą na świecie.

Niezdany egzamin na prawo jazdy – bo egzaminator się na mnie uwziął.
Myślę sobie, że w tym momencie przynajmniej niektórzy z Was się uśmiechnęli, bo dokładnie sobie taką sytuację czy schemat myślenia przypomnieli.

I na sam koniec słów kilka o procesach psychicznych, które wykorzystujemy podczas prowadzenia samochodu, a które przekładają się na nasze zachowanie na drodze. Najczęściej do tych kluczowych zalicza się:

percepcję (głównie wzrokową i słuchową),

uwagę (głównie w zakresie przechodzenia od koncentracji do podzielności i odwrotnie),

czas reakcji (pamiętajmy, że to jeden z ważniejszych czynników dla powstawania wypadków drogowych),

funkcje intelektualne (nie da się ukryć, że podejmowanie właściwych decyzji we właściwym czasie podczas prowadzenia pojazdu odgrywa bardzo ważną rolę).

Co ciekawe są to właśnie te procesy psychiczne, które sprawdzamy podczas badania psychologicznego dla kierowców. Przypadek? Nie sądzę!

Po więcej szczegółów zapraszam do filmiku. Miłego oglądania!