Witajcie, dawno nie było posta na blogu, bo też tematyka poruszana przeze mnie w materiałach filmowych nie wymagała „formy pisemnej”. Dziś jest inaczej, dziś chciałabym pomóc Wam określić cel badania, a co za tym idzie wydać w rezultacie prawidłowe orzeczenie psychologiczne. Szczególnie na początku praktyki bywa to trudne. Również ze względu na to, że Badani nie zawsze precyzyjnie potrafią określić, co chcą i potrzebują. Już od jakiegoś czasu nosiłam się z myślą stworzenia jakiegoś wpisu dla Was, a także podręcznej ściągi. I voila, właśnie nastał ten moment. A wszystko zaczęło się od tego, że przysłuchiwałam się, kiedy ktoś wchodził do lekarza, o co lekarz najpierw pyta. I generalnie pytaniem, które zadawał było: co Pana/Panią do mnie sprowadza? I oczekiwał odpowiedzi. Problem w tym, że często Osoby Badane nie do końca znają procedurę, nie wiedzą co to jest PKK, co to jest kod 95.
Ot przykład prostej rozmowy:
– Dzień dobry, w czym mogę Panu pomóc?
– Potrzebuję badania na kierowcę.
– Jakie Pan ma kategorie prawa jazdy?
– B.
– Będzie pan podwyższał do kat. C?
– Nie. Potrzebuję na B badań.
– Na taksówkę, na przewóz osób?
– Nie. Na Ubera.
– …
No więc właśnie. Co zrobić i o co pytać 🙂
RADA 1 – poproś o dokument prawa jazdy. Będzie wiadomo, jakie kategorie Badany posiada, czy ma kod 95, czy ważność którejś kategorii się kończy. Zwróć uwagę szczególnie na informacje zawarte w kolumnie 11 i 12 prawa jazdy.
RADA 2 – zapytaj czy chce uzyskać nową kategorię prawa jazdy.
RADA 3 – zapytaj czy jest kierowcą zawodowym, czy przedłuża uprawnienia. Jeśli ktoś ma zawodowe kategorie prawa jazdy, a w dokumencie w rubryce 12 nie ma wpisanego kodu 95, zapytaj czy będzie robił świadectwo kwalifikacji, czy pracuje jako kierowca. Być może kończy mu się ważność np. kat. C, nie pracuje w transporcie drogowym, ale np. wykorzystuje kat. C na użytek własny bądź w wojsku.
RADA 4 – osoby mające uprawnienia do kierowania pojazdem uprzywilejowanym czy przewożącym wartości pieniężne nie mają wbijanych uprawnień w prawo jazdy, jest wydawana im tzw. „wkładka”. Gdy ktoś przychodzi na przedłużenie uprawnień na pojazdy uprzywilejowane, warto zerknąć w dokument czy nie kończy się ważność samej kategorii prawa jazdy.
Można wyróżnić kilka grup badanych w psychologii transportu.
OSOBY z KAT. B
–> mogą chcieć pracować przy przewozie osób
–> mogą robić uprawnienia do kierowania pojazdem
uprzywilejowanym/przewożącym wartości pieniężne
–> mogą chcieć uzyskać nową, wyższą kategorię prawa jazdy
–> mogą chcieć być/być instruktorami czy egzaminatorami
–> mogą odzyskiwać utracone prawo jazdy za alkohol, punkty, wypadek (wymagana decyzja o skierowaniu na badania psychologiczne wydana przez Starostę)
OSOBY z KAT. C, CE, D, DE
–> mogą robić uprawnienia do kierowania pojazdem
uprzywilejowanym/przewożącym wartości pieniężne
–> mogą chcieć uzyskać nową, wyższą kategorię prawa jazdy
–> mogą chcieć być/być instruktorami czy egzaminatorami
–> mogą odzyskiwać utracone prawo jazdy za alkohol, punkty, wypadek (wymagana
decyzja o skierowaniu na badania psychologiczne wydana przez Starostę)
–> mogą chcieć robić/przedłużać świadectwo kwalifikacji (tzw. przewóz osób lub
rzeczy, kod 95)
–> mogą przedłużać posiadane uprawnienia bez świadectwa kwalifikacji zawodowej
(nie pracują jako kierowcy zawodowi)
RADA 5 – na ADR, HDS nie ma druków orzeczeń z psychologii transportu
RADA 6 – gdy Klient mówi, że potrzebuje badań na kat. B dopytujcie o co chodzi, czasem próbują świadomie lub nie, ukryć cel badania np. za alkohol, mówiąc, że potrzebują na taxi czy pojazd służbowy.
Lista przydatnych pytań:
– czy będzie Pan uzyskiwał nowe kategorie prawa jazdy?
– czy kończy się ważność posiadanych uprawnień?
– czy robi/będzie robił Pan świadectwo kwalifikacji?
– czy pracuje Pan w zawodzie kierowcy zawodowego?
– czy zostało utracone prawo jazdy, zatrzymane prawo jazdy, czy została wydana jakaś decyzja?
– czy będzie Pan pracował przy przewozie osób, jako taksówkarz?
W przypadku kat. B trzeba też odróżnić, kiedy mamy do czynienia z konsultacją z medycyny pracy, a kiedy z badaniem z zakresu transportu drogowego. Pomoże Wam w tym ta ściąga.
Wywiad: najważniejsza część badania psychologicznego. Warto pytać o:
- wykształcenie, zawód wyuczony, wykonywany,
- jeśli pracuje jako kierowca to jakie trasy robi (w sensie lokalne, krajowe, międzynarodowe), po jakiej części Europy jeździ, w jakim systemie np. 3 na 1,
- o wypadki, kolizje, mandaty, utratę prawa jazdy, zatrzymanie prawa jazdy,
- o zdrowie choroby przyjmowane leki, urazy, wypadki, zabiegi, pobyty w szpitalu,
- używki,
- o sytuację rodzinną:czy jest stabilna, czy nie ma żadnych kłopotów w domu, w pracy,
- o trudne sytuacje na drodze,
- o motywację,
- o to jak radzi sobie ze stresem, zmęczeniem,
- a jeśli mam chwilę to stawiam na swobodną wypowiedź – ileż się wtedy można ciekawych rzeczy dowiedzieć 🙂
Oczywiście to główne kotwice wywiadu, modyfikujemy i poszerzamy w zależności od sytuacji.
Zapraszam też do obejrzenia filmiku z tego zakresu.
