Uwaga w psychologii rozumiana jest, najogólniej mówiąc, jako system lub proces, który umożliwia selekcję informacji spośród wszystkich bodźców, które docierają do człowieka ze środowiska. Jaką więc rolę pełnią procesy uwagi w kierowaniu pojazdem?
Po pierwsze mówi się, że uwaga związana jest z umiejętnością selekcji źródła informacji, czyli odróżniania bodźców ważnych od nieważnych. Drugi aspekt uwagi to zdolność do przeszukiwania pola percepcyjnego. Wiąże się ona z aktywnym działaniem polegającym na wyodrębnianiu obiektów ze względu na pewną cechę. Przeszukiwanie może być proste lub złożone. Dodatkowo ważna jest wielkość zbioru obiektów które są przeszukiwane. Im więcej obiektów do przetworzenia, tym proces staje się dłuższy i trudniejszy. Podzielność uwagi opisywana jest jako możliwość koncentracji na kilku obiektach jednocześnie. Kolejnym aspektem uwagi jest przerzutność, czyli zdolność do przełączania się między dwiema wykonywanymi czynnościami. Z punktu widzenia kierowania pojazdem szczególnie istotna wydaje się być podzielność uwagi i związana z nią teoria zasobów. Na przykład jednocześnie możemy pisać tekst na komputerze i rozmawiać z kimś lub słuchać radiowych wiadomości i rozwiązywać w tym samym czasie krzyżówkę. Wszystko to jest możliwe właśnie dlatego, że system poznawczy człowieka dzieli zasoby uwagi pomiędzy dwie lub więcej czynności.
Ludzka uwaga ma ograniczone zasoby i wykonując więcej niż jedną czynność naraz musi je rozdzielić pomiędzy rywalizujące ze sobą zadania. Czy jednak każdy ma podobny i stały zakres uwagi? Badania pokazują, że tak nie jest. Istnieje szereg cech, które wiążą się z pojemnością uwagi. Jednym z istotnych czynników, który różnicuje ludzi pod względem pojemności ich uwagi jest inteligencja ogólna. Liczne badania wykazały, że inteligencja mierzona testami psychologicznymi wysoko i pozytywnie koreluje z poziomem wykonania zadań, wymagających kontrolowania dwóch czynności równocześnie. Może to świadczyć o zwiększonej pojemności uwagi osób inteligentnych. Może to być związane z tym, że zadania w testach inteligencji są zazwyczaj złożone, wieloaspektowe i wymagają sporego wysiłku poznawczego.
Badania nad uwagą u kierowców sugerują, że jest to ważny czynnik związany z bezpieczeństwem na drodze. Dane empiryczne wskazują na fakt, iż szczególnie ważne są tu aspekty uwagi związane z selekcją źródła informacji oraz jej podzielności. Ludzie różnią się między sobą w zakresie pojemności i sprawności uwagi. Dlatego też uwaga jest jednym z elementów sprawdzanych i ocenianych podczas badań psychologicznych, jako jeden z ważniejszych determinant bezpiecznego prowadzenia pojazdu mechanicznego.
