PSYCHOTESTY: TESTY cz.4 – dojrzałość emocjonalna

Witajcie, ostatnio króciutko poruszyłam temat dojrzałości społecznej. Zawsze podaję Wam informacje z ustawy czy z rozporządzenia, tak żebyście orientowali się, czego wymaga od  psychologów ustawodawca. Nie inaczej i tym razem. Rozporządzenie w sprawie badań psychologicznych kierowców precyzuje, że podczas badania psychologicznego uprawniony psycholog dokonuje oceny i osoby badanej między innymi pod względem  osobowości, z uwzględnieniem funkcjonowania w trudnych sytuacjach, a także dojrzałości społecznej. Metodyka zawarta w rozporządzeniu mówi o tym, że: 

Wnioskowanie o dojrzałości emocjonalnej, podobnie jak o społecznej nie jest takie oczywiste przede wszystkim dlatego, że ona również nie została precyzyjnie zdefiniowana. O samym stresie i radzeniu

sobie w sytuacjach trudnych będzie osobny wpis, bo temat ten obejmuje wiele różnych narzędzi.
Często zamiennie o dojrzałości emocjonalnej mówi się inteligencja emocjonalna, albo wspomina się o kompetencjach emocjonalnych (pamiętajcie, że kompetencje to umiejętności, nad którymi można pracować). Pojęcia te nie są jednak do końca synonimami. Można spróbować dookreślić osobę, która jest dojrzała emocjonalnie jako taką, która umie określić swoje potrzeby, jest świadoma swoich stanów emocjonalnych, potrafi panować nad emocjami, radzi sobie z negatywnymi uczuciami, potrafi zaakceptować słabości, jest empatyczna, autorefleksyjna, cechują ją wysoka samokontrola. Zresztą podkreśla się nawet wzajemną rolę i oddziaływanie na siebie procesów emocjonalnych i procesów poznawczych. To wszystko wskazuje nam jak złożonym konstruktem jest dojrzałość emocjonalna. Zatem można o niej wnioskować na podstawie bardzo wielu zmiennych z innych testów badających osobowość i temperament. I podobnie jak w przypadku dojrzałości społecznej, można ocenić dojrzałość emocjonalną na różne sposoby:

1. wnioskowanie o dojrzałości emocjonalnej z testów mierzących osobowość, temperament np. poziom neurotyzmu czy reaktywności emocjonalnej,
2. wnioskowanie z testów badających aspekty dojrzałości emocjonalnej jak np. poziom lęku, poczucie stresu, kontrolę emocji,
3. wnioskowanie z testów badających dojrzałość społeczną i inteligencję emocjonalną,
4. przeprowadzanie testów do oceny dojrzałości emocjonalnej dostępnych w systemach testów komputerowych np. SIGMA czy TEST2DRIVE.

Nieodzownym elementem prawidłowo postawionej diagnozy powinien być też pogłębiony wywiad i obserwacja osoby badanej.
Z badań przeprowadzonych przez  ITS wynika również, że kierowcy zawodowi są grupą podwyższonego ryzyka wypadkowego, ze względu na fakt, że ich praca jest związana z pojawianiem się negatywnych emocji, a z badań wynika, że  często te osoby próbowały sobie poradzić ze stresem w sposób mało adaptacyjny. Na koniec gorąca zachęcam osoby zainteresowane tym tematem do zapoznania się z „Metodyką przeprowadzania badań psychologicznych w zakresie psychologii transportu” pod red. Moniki Ucińskiej. Tam znajdziecie opis narzędzi i ich podskal, które będą pomocne w ocenie dojrzałości emocjonalnej podczas wykonywania badania psychologicznego.